Badania nad medytacją

Badania nad wpływem medytacji na fizjologie człowieka rozpoczęto przeprowadzać już w latach 60-tych (od 1960).

Stosunkowo szybko stało się jasne, że medytacja zarówno zmienia stan fizjologiczny organizmu, jak i fizyczny.

Ujmując te wyniki najbardziej ogólnie możemy powiedzieć, że medytacja (od strony fizjologii rzecz ujmując) jest bardzo szczególnym stanem, w którym utrzymywany jest wysoki poziom działania (aktywności, pobudzenia) centralnego układu nerwowego i uważności, a jednocześnie występuje głęboki odpoczynek i relaksacja. 

Innymi słowy - medytacja to taki stan relaksu i rozluźnienia, w którym nie pojawia się ospałość i wyhamowania aktywności układu nerwowego, ale wręcz przeciwnie - znaczny wzrost jego zdolności funkcjonowania.

Oprócz wspomnianego powyżej oddziaływania medytacji na centralny układ nerwowy (wysoka zdolność percepcji, przy jednoczesnym relaksie ciała), medytacja oddziałuje na szereg innych układów fizjologicznych.
Ma np. bardzo duży wpływ na proces oddychania - zmniejszając m.in. zużycie tlenu. Wpływa samoczynnie na rytm oddechu - oddech zwalnia się i pogłębia samoczynnie, kiedy uspokaja się umysł  nawet jeśli medytujący nie stara się nic z nim robić.
Zanotowano także przypadki poprawnego funkcjonowania fizjologii podczas chwilowych okresów ustania oddechu. Można wiązać to zapewne ze zmniejszaniem się poziomu zużycia tlenu podczas zaawansowanych stanów medytacyjnych.
Dlatego takie ustanie oddechu pojawiało się spontanicznie w tych fazach medytacji, które praktykujący określali jako szczytowe pod względem intensywności.

Ponadto pojawiły się podczas badań niezbite dowody, że stan umysłu, jaki pojawia się podczas medytacji, wpływa bardzo istotnie na układ neuroendokrynologiczny i wydzielanie hormonów przez gruczoły dokrewne.

Szczególnie dokładnie poznano wpływ medytacji na aktywność hormonalną przysadki mózgowej i nadnerczy.