|
Podstawy
jogi królewskiej
|
|
Radża Joga jest ośmiostopniowym
systemem rozwoju duchowego, mającym swoje korzenie w
indyjskich wedach, upaniszadach, w drawidyjskich systemach
tantrycznych oraz innych mistycznych systemach Indii.
Nazwa Radża Joga oznacza Jogę Królewską.
W skład owego ośmiostopniowego systemu wchodzą:
1. Jamy
2. Nijamy (oba człony są zasadami postępowania
nie wyrządzającymi szkody innym)
3. Asany (asana to pozycja ciała, która
przygotowuje ciało do praktyk medytacyjnych)
4. Pranajama - ćwiczenia oddechowe
5. Pratjahara - głęboka relaksacja i panowanie
nad ciałem fizycznym
6. Dharana - praktyka przykucia uwagi
7. Dhjana - medytacja
8. Samadhi - pełny rozwój świadomości i
intuicji, nadświadomość
W Indiach obok Jogi Królewskiej
funkcjonowały i funkcjonują do dzisiaj także inne
systemy rozwoju duchowego. To jaką metodę obierał dany
praktykujący (jogin, adept, poszukiwacz ostatecznej
prawdy), zależało od jego predyspozycji.
Radża Jogę uważano za najbardziej odpowiednią dla osób
o dużej sile koncentracji, dlatego moglibyśmy potraktować
ją jako "jogę koncentracji", jednakże jej końcowe
wyższe etapy mają także charakter bezwysiłkowego wglądu,
co odpowiada nieco zachodniej koncepcji teologicznej na
temat działania boskiej "Łaski".
Inne systemy jogi to:
Karma joga - joga bezinteresownego
działania,
Bhakti joga - droga rozwoju poprzez miłość i
wielbienie bóstwa,
Mantra joga - rozwijanie koncentracji, miłości i
mocy poprzez praktykę mantr,
Dżniana joga - joga wglądu w ostateczną
rzeczywistość
Sahadża joga - joga połączenia najwyższego wglądu
ze spontanicznym działaniem - uchodzi za szczególnie
dojrzałą i zaawansowaną postać drogi duchowej, jako
metoda w pełni niedualna.
Hatha joga
funkcjonowała zarówno jako element ośmiostopniowej ścieżki
Radża Jogi, jak i jako odrębny system mocno pracujący z
ciałem fizycznym i energią wewnętrzną.
Joga miała bardzo wiele
wspólnego z buddyzmem, gdyż oba systemy dosyć mocno wiązały
się z filozofią Sankhji.
Buddyzm wczesnego okresu można by potraktować jako mniej
ortodoksyjną i niekastową formę jogi oraz wyrażenia
filozofii Sankhji.
Z czasem rozwinął się
system o nazwie asanga joga, który nie posiadał
trzech pierwszych członów Radża Jogi (jamy, nijamy,
asany), natomiast miał do stanu samadhi dodany jeszcze
jeden człon - najwyższej wiedzy (tarki).
Wydaje się, że odpowiednikiem tego członu jogi, tej
zasady najwyższego poznania, jest w Tybecie pojęcie
Rigpy (rigpa).
Bardzo ważną teorią zarówno
w samej Radża Jodze, jak i w innych rodzajach jogi, czy
też np. w Ajurwedzie, była filozofia Sankhji.
Przedstawione poniżej drzewo Sankhji w uproszczeniu
obrazuje jej teorię.
Chodzi o to, że dzięki praktyce jogi rozwijamy się od
poziomów najbardziej materialnych, w kierunku poziomów
duchowych.
Etapy, na których mogą
pojawiać się różne niezwykłe właściwości i tzw.
"cuda" nie muszą wcale oznaczać najwyższego
urzeczywistnienia. Pomimo występowania niezwykłych właściwości,
które często pojawiają się wraz z rozwojem
koncentracji, praktykujący (jogin) powinien nadal rozwijać
się i dążyć do poznania ostatecznej, najwyższej i
niepojmowalnej rzeczywistości, którą w tym ujęciu
nazywa się brahmanem.
DRZEWO SANKJI
brahman jeden bez wtórego
purusza-noumen świadomy
- prakriti-noumen nieświadomy
mahat - inteligencja kosmiczna
ahankara - jaźń kosmiczna
3 GUNY: tamas, radżas, sattwa
MANAS- materialny umysł logiczny |
TANMATRY-5 subtelnych elementów
materii |
5 narządów postrzegania-5 narządów
działania |
5 grubych elementów materii -
(eter, powietrze/gaz, ogień/światło,
woda/ciecz, ziemia/c.stałe) |
Niezwykłe właściwości u osoby medytującej,
czy też ogólnie mówiąc - praktykującej jogę, mogą
pojawić się już w momencie doznawania tanmatr,
czyli subtelnego wymiaru materialnych elementów. Tym
bardziej niezwykłe doznanie i właściwości mogą
pojawiać się w momencie łączenia się z kosmiczną jaźnią
(ahankara), czy też z kosmiczną inteligencją (mahat).
Praktykujący powinien
jednak rozwijać się nadal, aż osiągnie niepojmowalną
jedność pierwiastka świadomego (purusza) i nieświadomego
(prakrti).
Można powiedzieć, że w
filozofii chińskiej tej ostatecznej jedności, którą
jest tam Tao odpowiada nierozerwalna jedność jin
i jang.
Jang w takim ujęciu reprezentuje bardziej to co świadome,
a jin - to co nieświadome. Jang rodzi światło świadomości,
a jin - rodzi życie.
W ujęciu mahajany (systemów
buddyzmu, które rozwinęły się m.in. w Chinach i
Japonii) Ostateczna Rzeczywistość jest jednością dopełniających
się nawzajem Współczucia (Miłości) i Mądrości,
Rupakaji (przejawienia foremnego) i Dharmakaji
(rzeczywistości nieprzejawionej i pozaczasowej).
Można powiedzieć, że Drzewo
Sankhji reprezentuje zasadę porządku wstępującego.
W tym porządku człowiek i święty ewoluuje od
materialności do czystej duchowości.
Osiąga to w końcowej fazie poprzez medytacyjne wchłonięcie
- przebywanie w skupieniu na czystej naturze Ducha.
Jednak w niektórych
systemach, np. tantrycznych, pełny rozwój duchowy
pojmuje się jako dopełnianie się porządku wstępującego
i zstępującego. Oba ruchy dopełniają się jako tworzące
najwyższą prawdę.
Ruch zstępujący (od Ducha
do materii i świata) przypomina podstawową zasadę
stwarzania świata - z mocy najwyższej rzeczywistości,
dzięki jej potencjalności, manifestuje się świat i
wszystkie szczegóły, które tworzą bogactwo możliwości
istniejących w najwyższej rzeczywistości.
Dlatego dla praktykującego
tantrę - świat i wszystkie zjawiska w nim występujące
nie muszą być czymś złym, nie muszą prowadzić do
utracenia ducha. Praktykujący tantrę rozwija w sobie
ruch wstępujący (odkrywa Ducha), a następnie będąc w
kontakcie ze światem i materią, nadal rozpoznaje w nim
bogactwo, które pochodzi z ducha (ruch zstępujący).
***
Podstawy
jogi królewskiej
- Rammurti S. Mishra
Rozdz. X.
Metody indukcji joganidry
Istnieją dwa rodzaje sanjamy
(przykucie uwagi/dharana + sugestia/dhjana + skupienie/
intuicja/samadhi) stosowane przez joginów w celu wywołania
joganidry ( subtelnej pulsacji elektromagnetycznej,
podczas której jednoczymy się z Najwyższą Naturą /prakriti/
i Najwyższą Świadomością /purusza/):
1) skupienie pozytywne
- kiedy to koncentrujemy się na jakichś obiektach,
2) skupienie negatywne - gdy zapominamy o
ciele i wszechświecie, a jedynie jesteśmy świadomi własnej
Jaźni i jej jedności ze Świadomością Kosmiczną.
Metoda skupienia
pozytywnego
Przeprowadzamy magnetyzację
całego ciała w harmonii z magnetyzmem kosmicznym. W tym
celu korzystamy z mocy dźwięku OM oraz posługujemy się
siedmioma czakrami.
Najpierw pomyśl o Najwyższej
Świadomości i Najwyższej Naturze. Dzięki nim istnieją
wszechświaty - niezliczone układy słoneczne, gwiazdy i
planety Owa najwyższa świadomość pojawia się w nas
jako wibracja zbliżona do dźwięku OM - boski dźwięk (anahat
siabda - dźwięk duszy, siadba brahman -
boski, najwyższy dźwięk).
Podziel swą uwagę na trzy
części:
1) pierwsza zwraca się do anahat
nady (źródła ciszy) (oraz do wibracji dźwięku OM
/anahat siabda/, która wyłania się z Ostatecznej
Ciszy - przyp. redakcji),
2) druga zajmuje się
miejscowym i ogólnym magnetyzowaniem ciała i narządów
zmysłów (czyli skupia się na częściach ciała i
czakrach, wysyła sanjamę - siłę naszych myśli -
przyp. red.),
3) trzecia natomiast czuwa
nad ogólnym przebiegiem całego procesu.
Tak więc kolejno (poprzez
wysyłanie siły myśli i dostrajanie wibracji ciała do
wibracji anahat siabda (boskiego dźwięku
przejawiającego się jako OM) relaksujesz poszczególne
części ciała:
nogi, brzuch, klatkę piersiową, szyję i ramiona, a następnie
"trzecie oko" (ośrodek znajdujący się pomiędzy
brwiami) i sahasrarę (siódmą czakrę korony,
odpowiedzialną za mózg).
Odczuwasz obecność krwiobiegu, pulsu i pulsacji
elektromagnetycznej, lokalnie w każdym narządzie i ogólnie
w całym ciele.
Po kilku zaledwie miesiącach
praktyki opanujesz doskonale metodę pozytywną osiągania
stanu joganidry.
Dzięki niej przezwyciężysz wszelkie dolegliwości i
choroby
oraz zjednoczysz się z Najwyższą Naturą (skr. prakrti)
i Najwyższą Świadomością (skr. purusza).
Metoda skupienia
negatywnego
Podczas stosowania metody
negatywnej zapominamy o swym ciele i otaczającym go
wszechświecie.
Powinniśmy jedynie zdawać sobie sprawę z siły Jaźni,
która jest Kosmiczną Świadomością.
Wszystko zatopione jest w
kosmicznym oceanie świadomości.
W stanie tym dostrzegamy jedynie odwieczną zasadę, która
nie posiada nazwy ani formy, ale posiada nieskończoną siłę
elektromagnetyczną, wywierającą wpływ na nasze ciało
i cały wszechświat.
Ta najwyższa zasada, nie mająca formy i nazwy, posiada
wieczny byt, wieczną świadomość, wieczny pokój i szczęśliwość.
Tym jest joganidra i najwyższe
samadhi.
Cały wszechświat, cała natura znajduje się oto w najwyższym
stanie, który jest jeden-bez-wtórego,
który jest najwyższym podmiotem.
A więc dysponujesz już,
czytelniku, dwiema metodami realizowania stanu joganidry.
Drugą metodę poznasz w pełni dopiero wówczas, kiedy
udoskonalisz się w pierwszej.
Metoda pozytywna jest w pełni obowiązkowa - pomaga
opanować błądzące myśli, pomaga w szybkim opanowaniu
joganidry i samadhi.
Dzięki niej zmysły i ciało uciszają się, stają się
posłuszne woli, są wolne od wrażeń zewnętrznych. W
tej wolności jest miejsce na odkrywanie najwyższego.
Ciało i zmysły wypełnia pulsacja elektromagnetyczna, a
zmysły czujnie współpracują z praktyką.
Komentarz redakcji:
Metoda pierwsza różni się
od drugiej tym, że oprócz skupiania się na wibracji dźwięku
OM i dostrajania się poprzez to do Kosmicznej Świadomości,
dodajemy do tego magnetyzację ciała.
Szczegółowe techniki relaksacji i magnetyzacji ciała
autor (R.S. Mishra) podaje we wcześniejszych rozdziałach
Fundalmentals of Yoga, jeśli jednak ich nie znamy,
to są one zbliżone do metody treningu autogennego
Odkrywcze jednak w tej technice joganidry jest to, że
jednocześnie wykonujemy pracę aktywną związaną z
relaksowaniem ciała, jak i "pracujemy" na wyższym
poziomie - "wsłuchujemy się" w wibracją Om
obecną w naszej świadomości.
Stwierdzenie "wsłuchujemy się" jest nieco
przenośne, ponieważ doświadczamy tej wibracji całym
swoim umysłem i duszą, a nie jedynie zmysłem słuchu.
W takim przypadku
relaksacja poszczególnych rejonów ciała, czy też
magnetyzacja czakr, jest dużo skuteczniejsza i głębsza.
Jednocześnie rozwój relaksacji ciała jest czynnikiem
wspierającym rozwój naszej wrażliwości na doznawanie
oceanu samej kosmicznej świadomości - rzeczywistości
niedualnej, nie mającej nazwy ani formy. Dlatego autor
zwraca uwagę na potrzebę wyćwiczenia się w metodzie
pierwszej (stosującej "pracę" z ciałem),
przed skutecznym zagłębieniem się w metodę drugą, gdy
nie pracujemy już z ciałem i spontanicznie rozpoznajemy
je jako przejaw kosmicznej świadomości, podobnie zresztą
jak całą materię wszechświata.
Z pozoru być może wydaje
się nam, że takie instrukcje jogiczne technik Radża
Jogi, są jakby suche i "techniczne", tak
jak same tylko wzory matematyczne.
Jednak należy pamiętać, że stany o których mowa wiążą
się także z doznawaniem oddania, wolności i miłości.
Wielu joginów bardzo mocny "napęd duchowy"
czerpało z poczucia miłości i oddania do mistrza.
Także najróżniejsze doznania religijne i mistyczne są
spontanicznie zawarte w doświadczeniach płynących z
wykonywania tego typu metod.
W Indiach, Tybecie i innych
kulturach, często przygotowywano się do gotowości w
wykonywaniu tego typu technik poprzez praktykę mantry.
Znaczenie mantr jest takie, że o ile dźwięk i wibracja
OM reprezentuje Ostateczną Rzeczywistość, jedność
Najwyższej Świadomości (rodzącej umysł) i Najwyższej
Natury (rodzącej materię), to poszczególne mantry
reprezentują także wymiary pośrednie, pomocne w osiągnięciu
dojrzałości.
Podobną rolę może pełnić miłość do guru (mistrza),
czy oddanie do uniwersalnych wzorów religijnych (np do
Chrystusa) lub świętych.
powrót
do góry strony
|